بررسی تغییرات نرخ ارز و شناسائی روابط بین ارزها در بازار فارکس
قبل از جنگ جهانی اول، بانکهای مرکزی هر کشور پول خود را بر حسب مقدار معینی طلا تعریف می کردند و ملزم به خرید و فروش هر مقدار طلا با نرخ تعییین شده بودند. اما ذخایر طلای کشورها محدود بود، بنابراین پول کاغذی پا به میدان گذاشت. عرضه و رونق پول کاغذی تورم و بی ثباتی سیاسی را به دنبال داشت بنابراین نظارت های ارزی را می طلبید .
در جولای 1944 جنگ جهانی دوم پایان یافت. قرارداد برتون وودز ) نظام پایه طلا _ارز( دلار آمریکا را به عنوان یک پول و ذخیره بین المللی برگزید )در واقع دلار فرزندی است که بعد از جنگ جهانی دوم متولد شد). بر اساس این قرارداد ایالت متحده آمریکا قیمت دلاری هر اونس طلا را در سطح 35 دلار تثبیت کرد و پولهای سایر کشورها با نرخ ثابتی نسبت به دلار تعریف شدند .
انتظار کاهش یا تضعیف ارزش دلار آمریکا در مواجه با کسری تراز پرداخت در اوایل1971 از دلایل فروپاشی نظام برتون وودز بود. این مساله منجر به خروج وسیع سرمایه از آمریکا شد به طوری که نیکسون رییس جمهور وقت آمریکا قابلیت تبدیل دلار به طلا را لغو نمود .قابل ذکر است وقتی ارزش پول یک کشور کاهش پیدا کند صادرات آن افزایش و واردات آن کاهش می یابد و از این طریق کسری تراز پرداخت ها از بین می رود به تبع این امر اقتصاد قوی می شود، بیکاری در اقتصاد پایین می آید و نرخ رشد اقتصادی و فعالیت اقتصادی بالا خواهد رفت . از آنجا اقتصاد های ملل مختلف در جهات گوناگونی حرکت کردند و یک سری تعدیلات لازم بود . محدودیتهای ورود و خروج سرمایه توسط بیشتر کشورها حذف شدند.
شرکت کنندگان اصلی بازار ارز برای تعدیل کردن نرخهای ارزشان بر اساس ارزشهای مورد انتظارشان آزاد گذاشته شدند (نظام نرخهای شناور ارز) قابل ذکر است در نظام شناور ارز، عرضه و تقاضا، تعیین کننده قیمت ارز می باشد. بنابراین افزایش عرضه یا کاهش تقاضا یک ارز در بازار موجب کاهش قیمت و افزایش تقاضا یا کاهش عرضه موجب افزایش قیمت ارز مورد معامله می شود.
بانکها که می خواستند برای خدمات دهی به مشتریانشان حداکثر بهره وری را از شناور بودن نرخ ارزها به دست آورند فعالانه به تجارت با یکدیگر پرداختند و در نتیجه بازار بین بانکی(interbank) ایجاد شد .
در حال حاضر بازار ارز که ارزش معاملات آن روزانه بالغ بر 1.5 تریلیون دلار می باشد، هر فرصت سرمایه گذاری در هر بازاری را کوچک جلوه می دهد . بنابراین ضرورت دارد به این بازار توجه گردد. برای رسیدن به درجه بالایی از توسعه یافتگی ،اقتصاد دانان توسعه ،عقیده دارند که سرمایه گذاری و انباشت سرمایه باید بگونه ای در راستای تولید در اقتصاد انجام گیرد تا اقتصاد کشور در مسیر رشد پایدار اقتصاد حرکت کند ،اما در این میان تغییرات نرخ ارز می تواند بر مبادلات تجاری تاثیر خاصی گذارد در چند سال گذشته به دلیل نوسانات زیاد حاصل از تغییرات نرخ ارز سبب شده تا سرمایه گذاران به فکر سرمایه گذاری در بازار ارز شوند و از تغییرات سریع ارزها و اختلافات میان آنها بهرهمند شوند .بنابراین مقوله جدیدی به نام بازار فارکس شکل گرفته است که سرمایه گذاران تمایل به سرمایه گذاری در این بازار دارند و یکی از عوامل ترغیب کننده سرمایه گذاران، درصد بازده بالای این سرمایه گذاری می باشد.
بازار فارکس
بازار فارکس (فارکس اصطلاحی است لاتین بر گرفته از دو کلمه Foreign Exchange که به معنی تبادل ارزهای خارجی می باشد) ، در سال 1971 ، وقتی نرخهای خرید و فروش ارزها تحت نظام شناور ارز درآمدند، ایجاد شد . بازار فارکس ) خرید و فروش ارز(بزرگترین بازار در جهان می باشد، ارزش معاملات روزانه این بازار بالغ بر 1.5 تریلیون دلار است که در قیاس با گردش 10 بیلیون دلاری بازار سهام آمریکا حجم معاملات بسیار بیشتری را شامل می شود . بازار فارکس مکان مرکزی سازمان یافته ای ندارد، در این بازار معاملات ارزی از طریق کامپیوتر و تلفن از جای جای مختلف این کره خاکی انجام می شود در مقابل دلار خرید و فروش می شوند
تا سال 1998 این بازار به بانکها و موسسات بزرگ اختصاص داشت که به خرید و فروش ارزهای مختلف بین خودشان به منظور کسب سود های عظیم اقدام می نمودند . بزرگترین، کاراترین و پویاترین بازار مالی در جهان با گردش مالی روزانه 1.5 تریلیون دلار (سی برابرحجم معا ملات روزانه بازار سهام و اوراق قرضه و خزانه داری امریکا)
بزرگترین مشکلات سیستم ( طلا پشتوانه پول) همین عدم کتنرل پول بود . استاندارد تبادلات ارزی در این زمان توسط نماینده ارشد سیستم اقتصاد بین المللی تعیین می شد و بدین طریق ارزهای مختلف ارزش گذاری می شدند . به عبارتی نرخ طلا ،موجب افزایش یا کاهش نرخ ارزهای مختلف می شد. به دلیل مشکلات فراوان این سیستم ، در جولای1944 ، کشورهای متحد شامل آمریکا ،برتانیا ی کبیر و فرانسه طی کنفرانسی که در برتون وودز معروف شد ، یک ارز مشترک که دلار بود انتخاب و ارزهای دیگر بر حسب دلار ارزش گذاری شدند
برای مشخص کردن ارزش دلار از طلا استفاده می شد ، بدین صورت که ارزش هر اونس طلا 35 دلار تعیین شد .این پیمان باعث یک قطبی شدن اقتصاد جهانی شد . در این پیمان کشورهای عضو پذیرفتند که محدوده تغییر ارزش ارزهای خود را در صد مشخصی ( کمترازده درصد (در نظر بگیرند و تغیرات بیشتر از محدوده را مهار کنند . این سیستم تا سال 1967 استفاده می شد تا این که در این سال شخصی به نام پرو فسور( میلتون فریدمن) به بانک شیکاگو مراجعه کرد و زمانیکه ارزش پوند کم شده بود در خواست وام پوند کرد.
به عبارتی وی در نظر داشت که از افزایش نرخ پوند استقاده کرده و سود ببرد) یک موقعیت (BUEاما بازار جهانی و تبادلات ارزی باعث شد که رفته رفته پیمان برتون وودز اعتبارخود را از دست بدهد و در سال 1979 کمیته اقتصادی اروپا سیستم جدیدی با نام سیستم مالی ارو پا که باعث ثبات ارزهای اروپای می شد ، ارائه کرد .
این پیمان در سال 1990 با تلاش تعدادی از کشورهای اروپایی در جهت ارزش گذاری ارزهای خود به طور کلی نقض شد و به دنبال این روند کشورهای اروپایی در سال 1991 در ما ستریخ برگزار کردند که طی آن یک ارز انتخاب شد . طبق پیمان ماستریخ یورو به عنوان ارز مشترک کشورهای عضو اتحادیه اروپا تعیین شد . بدین شکل تک قطبی بودن دلار به نوعی حذف شد . در سال 2002 یورو رسما وارد تجارت جهانی شد و معاملات جهانی بر حسب یورو به دلار انجام گرفت . در حال حاضر ، دلار و یورو در کنار ارزهای قدرتمند دیگر همچون پوند ، ین ، فرانک و ... بازار تبادلاتی را شکل داده اند که باعث معاملات روزانه به ارزش 1.6 تریلیون دلار شده است . این بازار ، بازار فارکس است .
فارکس چیست ؟
فارکس اختصار ارز خارجی است و یک ارز جهانی بین بانکی یا بازار بین معامله گران است که در آن از سیستم نرخ ارز های شناور استفاده می شود . اکثر مردم دانش کمی در مورد فارکس دارند . فارکس بزرگترین بازار سرمایه گذاری جهان با تعداد تقریبی 1.5 الی 2 تریلیون دلار در روز است. بعضی افراد برآورد می کنند که با مبادلات نیویورک 2تا 3 ماه تجاری طول می کشد که معادل یک روز کاری در فارکس است.
بازار فارکس چگونه بازاری است؟
بازار فارکس بازار بسیاز بزرگی است که افراد زیادی در آن شرکت می کنند که نه تنها یک بازیگر بلکه حتی یک دولت بزرگ نیز نمی تواند کاملا کنترل مسیر و جهت طولانی مدت بازار را کنترل کند . بنابراین تعدادی از متخصصان از فارکس بعنوان " بهترین و سطح بالاترین زمین بازی " یاد کرده اند .
موقعیت مرکزی بازار فارکس چیست ؟
در شرح تجارت " فارکس " کلمه بازار کلمه گمراه کننده ای است . تجارت فارکس بین صدها بانک بزرگ است که معاملات کمپانیهای بزرگ و دولتها را انجام می دهد .
این موسسات مکررا" نرخ ارز ها را در اختیار یکدیگر و بازار گسترده تر قرار می دهند. آخرین نرخ اعلام شده یکی از این بانکها ، آخرین نرخ بازار برای آن ارز است . معاملات از طریق اینترنت بوسیله تلفن واز طریق ترمینالهای کامپیو تر در صد ها نقطه از جهان انجام می شود
تجارت فاکس چه زمانی انجام می شود؟
اولین جلسه که جلسه توکیو است هر هفته صبح دوشنبه در منطقه آ سیا – اقیانوسیه که نیمه شب شنبه در آ مریکا ست شروع می شود . معاملات همچنان بدون وقفه انجام شده و به سمت لندن و نیویورک حرکت می کند تا بازار در بعد از ظهر جمعه بسته شود .
نخستین ارزهایی که در فارکس معامله می شوند چه ارزهایی هستند ؟
برای اکثر کارگزاران آن لاین 4 جفت ارز مهم وجود دارد که تقریبا سریع ترین نقدینگی را ارائه می کنند .
یورو / دلار آ مریکا
دلار آمریکا / ین ژاپن
پوند ا نگلیس / دلار آ مریکا
دلارآمریکا / فرانک سوئیس
هر فرد چند بار معامله می کند؟
زیبایی تجارت فارکس به صورت انفرادی آن است که، یک فرد می تواند به صورت موقتی ویا مدت زمان طولانی معامله کند . آ نها می توانند از استراتژیهای طولانی مدت برای معاملا ت خود استفاده کنند که در این استراتژیها یک یا دو بار در روز باید بازار را چک کنند یا اینکه می توانند از متدهای کوتاه مدت که نیاز به بر رسی بازار تنها برای چند ساعت در روز دارد استفاده کنند
نکته پایانی
برای معامله‌گرانی که سرمایه‌ی اندکی دارند، معاملات روزانه در تعداد محدود روش خوبی برای ورود به بازار فارکس است. کسانی که چشم‌انداز بلندمدت و سرمایه‌ی بیشتری دارند، استراتژی «کری ترید» جایگزین بهتری است.
در هر دو روش معامله‌گر باید زمانبندی درستی داشته باشد زیرا زمانبندی عنصر کلیدی مدیریت پورتفولیو است. همچنین مانند هر معامله و سرمایه‌گذاری دیگری معامله‌گر باید به خوبی ویژگی‌های شخصیتی‌اش را بشناسد تا بتواند جلوی تصمیم‌های احساسی و غیرمنطقی‌اش را بگیرد. همیشه بر مبنای منطق و قضاوت درست اقدام کنید.
بودجه
بودجه به عنوان مهم ترین سند مالی عملیات دولت، نقش مهمی را در دستیابی به هدف های برنامه های درازمدت توسعه کشور دارد . از این رو، تلاش برای بهبود آن، همواره مورد توجه بوده است . به طور کلی، تا دهه های اخیر بحث های بودجه ای بر دروندادهای دولت از قبیل مقدار منابع ، تعداد کارکنان و ... متمرکزشده بود و نظریه های مختلفی برای نحوه اداره ومدیریت مخارج بخش عمومی ارائه شده بود که شناخته شده ترین آن ها مدیریت دولتی سنتی است و تا اوایل دهه 1980 جریان فکری مطرح در حوزه مدیریت بخش دولتی به شمار می رفت.
اما با ظاهر شدن ابعاد منفی و نقاط ضعف آن، گسترش فرهنگ پاسخ گویی مدیران و همگام با پیشرفت فنون مدیریت دولتی و حسابداری مدیریت، جریان فکری جدیدی در کشورهای انگلیس و آمریکا با عنوان مدیریت دولتی نوین ظهور کرد که بر خصوصی سازی، پیمانکاری شاخص های عملکرد و استفاده از ارزیابی عملکرد تأکید داشت. از آن زمان بود که با موفقیت های تدریجی مدیریت دولتی نوین، بودجه ریزی عملیاتی در نظام های خدمات دولتی کشورهای پیشرفته مطرح شد و مسئولان بخش دولتی (در مقام پاسخ گو) و شهروندان (در مقام پاسخ خواه) خواستار اطلاعات بیش تری همچون نتایج یا برون دادها، اثربخشی، کارایی و قیمت تمام شده فعالیت های مندرج در بودجه دولت شدند.
درکاربرد نظام بودجه بندی عملیاتی، کشور زلاندنو با تصویب قانون مسئولیت پذیری مالی در سال 1994 پیشگام شد و با فاصله زمانی کوتاه ، کشورهای استرالیا و انگلیس و چندی بعد ، بیش تر کشوره ای اروپای شمالی و آمریکا نیز نظام بودجه بندی خود را با الگوبرداری از زلاندنو به این نظام تغییر دادند . این اصلاحات تا حدی پیش رفت که به دستگاه های دولتی اختیارات و انعطاف پذیری بیش تری اعطای شد تا با تغییر نظام حسابداری از مبنای نقدی به مبنای تعهدی، همانند بخش خصوصی از نظام های علمی و نوین هزینه یابی، نظیر هزینه یابی بر مبنای فعالیت ABC)) استفاده کنند.
نظام هزینه یابی بر مبنای فعالیت، یکی از جدیدترین و کامل ترین نظام های حسابداری مدیریت است که در دهه 1980 به وسیله کپلن و جانسون ارائه شد. ارائه این نظام، یکی از بزرگ ترین پیشرفت ها در زمینه حسابداری مدیریت در قرن بیستم محسوب می شود.
حسابداری مدیریت شامل حسابداری فعالیت ها ، حسابداری مدیریت راهبردی و حسابداری برای فناوری های پیشرفته، باعث پیشرفت روزافزون حسابداری مدیریت شده است و سازمان های گوناگون و حسابداران مدیریت در ایران باید هر چه سریع تر با این پیشرفت ها آشنا شده و آن ها را در عمل بکار بندند
محاسبه هزینه واحد خدمات ارائه شده در بخش سلامت، پایه و اساس استقرار نظام بودجه بندی عملیاتی، تعیین تعرفه های واقعی و همچنین واگذاری ارائه این خدمات به بخش خصوصی در راستای اصل 44 قانون اساسی است . با این وجود، هنوز در کشور رویکرد خاصی برای رسیدن به این هدف وجود ندارد.
نبود اطلاعات علمی مناسب درباره ی بهای تمام شده خدمات ارائه شده در بخش های دولتی، هرگونه اقدامی در جهت اجرای بودجه بندی عملیاتی و اصل 44 قانون اساسی در زمینه خصوصی سازی بخش های دولتی را با شکست مواجه کرده است . بنابراین، طراحی و پیاده سازی یک نظام هزینه یابی مناسب، ضروری و لازم الاجرا به نظر می رسد.
در ایران ، تصویب قانون تنظیم بخشی از مقررات دولت برای دوره زمانی 1380_1383 و تسری آن به قانون برنامه چهارم از جمله اقدامات مهم و تأثیرگذار دولت در خصوص اصلاح ساختار نظام مالی کشور به شمار می رود. در همین راستا، لایحه بودجه سال 1381 بر مبنای نظام آمارهای مالی دولت (GFS( تهیه و به وسیله مجلس تصویب شد . نظام آمارهای مالی دولت مبتنی بر بودجه بندی عملیاتی بود و لذا دولت در قالب ماده 144 قانون برنامه توسعه چهارم ملزم به عملیاتی کردن بودجه شد. همگام با این تغییرات، به ناچار نظام حسابداری دولتی نیز باید دچار تغییر شود . در همین راستا، در سال 1384 دستورالعمل ها و بخشنامه هایی همچون دستورالعمل اجرایی ماده 144 قانون برنامه چهارم توسعه(با موضوع قیمت تمام شده فعالیت ها و خدمات) تهیه و به کلیه دستگاه های اجرایی دولتی ابلاغ شد و دستگاه های اجرایی موظف شدند در طول سال های برنامه چهارم توسعه، سالانه حداقل بیست درصد از حجم فعالیت ها و خدمات خود را به روش قیمت تمام شده فعالیت ها، شناسایی و از طریق انعقاد قرارداد با مدیران مجری انجام دهند.
پیشنهادهایی برای رفع موانع اجرای هزینه یابی بر مبنای فعالیت در بودجه بندی عملیاتی دستگاههای دولتی
بودجه بندی عملیاتی فرایند پیچیده ای است که اجرای آن چند سال به طول می انجامد و در این میان اجرای عملی هزینه یابی بر مبنای فعالیت در بودجه بندی عملیاتی نیز با مشکلاتی روبه رو است؛ ولی گفتنی است که حتی اگر اجرای هزینه یابی بر مبنای فعالیت مشکلاتی داشته باشد، دانش بدست آمده از آن ارزشمند است . در همین راستا، بر اساس بررسی های انجام شده، پیشنهادهایی برای رفع موانع اجرای هزینه یابی بر مبنای فعالیت در بودجه بندی عملیاتی دستگاههای دولتی ارائه می شود:
1_ نظام هزینه یابی بر مبنای فعالیت فقط در صورتی ثمربخش خواهد بود که تمام افراد مشارکت کننده، آن را درک و متعهد به اجرای آن باشند. در این میان، آموزش نقش عمده ای را در فرایند یادگیری و توانمندسازی کارکنان ایفا می کند. آموزش مدیران و کارمندان درباره ارزش نظام هزینه یابی بر مبنای فعالیت، مقاومت آن ها را از بین می برد و به تعهد درونی آن ها می انجامد . لذا، پیشنهاد می شود برنامه آموزش حسابداری دولتی و روش های نوین هزینه یابی مورد نیاز آن، جزء برنامه های آموزشی کارکنان فعلی دستگاه های دولتی قرار گیرد، به طور یکه همواره کارکنان با روش های نوین حسابداری آشنایی داشته باشند.
2_ توان مندی فنی را می توان با ایجاد پایگاه های داده قابل دسترس در نظام رایانه ای مدیریت بودجه، استفاده از مبناهای حسابداری برون داد محوری همچون مبنای تعهدی و همچنین استفاده از نرم افزارهای متناسب با نظام هزینه یابی بر مبنای فعالیت ، افزایش داد . با استقرار این عوامل است که می توان انواع اطلاعات مفید را از منابع مختلف جمع آوری، طبقه بندی، گزارش و در آمار و ارقام پی ش بینی بودجه ای منظور کرد.بنابراین، پیشنهاد می شود تمهیداتی برای رایانه ای کردن و نصب نرم افزارهای لازم برای جمع آوری داده های هزینه ای، اندیشه شود
3_ اگر مدیران بخش های مختلف به شکل واقع بینانه ای در طرح ریزی بودجه های عملیاتی و استانداردهای مرتبط با سازمان تحت مدیریت خویش مشارکت داده شوند و اعد اد و ارقام به آن ها تحمیل نشود، دیدگاه مدیران در زمینه هزینه یابی و بودجه بندی عملیاتی مساعدتر شده و با بهبود نگرش مدیران نسبت به نظام حسابداری و پرد ازش اطلاعات، امکان انجام رفتارهای ناهنجار کاهش خواهد یافت و پذیرش و حمایت مدیران سازمان های مختلف بخش عمومی را به دنبال خواهد داشت.
4_ برای توافق نظر افراد مختلف مرتبط با اجرای روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت پیشنهاد می شود با استفاده از سازوکارهای تشویقی و تنبیهی، انگیزه ها و مشوق های لازم ایجاد شود و با درک دلایل مقاومت افراد در برابر نظام های هزینه یابی، هدف های فردی را با هدف های سازمان همسو کرده و با توافق در هدف های نظام مدیریت هزینه، زمینه را برای اجرای مؤثرتر روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت فراهم کرد.
Budget as the most important financial document for government operations plays a significant role in achieving the goals of long-term development plans of the country. Hence, efforts to improve it have always been a concern. In general, until recent decades, budget discussions focused on government inputs, such as the amount of resources, number of employees, etc., and various theories for how public sector spending was managed and managed, most notably government management It was a traditional one, and by the early 1980s, the intellectual stream was considered to be in the field of public sector management.